ایمنی انبار در عملیات عمرانی و ساختمانی

عملیات عمرانی و ساختمانی چیست؟

اجرای کارهای ساختمانی شامل مراحل متعددی است که ضمن آن افراد با ماشین آلات، ابزار و مصالح گوناگون سر و کار دارند. این ویژگیها امکان وقوع حوادث را برای نیروی انسانی افزایش میدهد.  محافظت از نیروی انسانی در قبال حوادث ناشی از کار، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو باید ابزار و ماشین آلات به طور مستمر، مورد بازرسی کامل قرار گرفته و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود، در بکارگیری ماشینها نیز باید از افراد با تجربه استفاده شود. برای تأمین ایمنی کارگاههای ساختمانی، باید همه کارها با برنامه ریزی و رعایت اصول فنی انجام گرفته و تدابیر لازم برای مقابله با خطرات ناشی از کار فراهم شود.

مخاطبان دوره ایمنی انبار در عملیات عمرانی و ساختمانی

1- سرپرستان کارگاه های عملیاتی و ساختمانی

2-  کارشناسان و مسئولین ایمنی

سرفصل دوره ایمنی انبار در عملیات عمرانی و ساختمانی

1- 5S چیست؟

یک سیستم اولیه و بسیار ساده برای بهبود بهره‌وری و کیفیت است که اساس آن را نظم تشکیل می دهد و شامل موارد زیر می باشد:

• تفکیک وپاکسازی - seiri
• نظم وترتیب -seiton
• تمیزی ونظافت - seiso
• حفظ ونگهداری - seiketsu
• توسعه فرهنگ مشارکت - shitsuke

2- تعاریف و طبقه بندی انبارها

انبار کالا به محلی اطلاق می گردد که یک یا چند نوع کالای بازرگانی یا حصولات صنعتی و یا مواد اولیه و یا فرآورده های دامی و کشاورزی در آن جا نگهداری می شود.

تقسیم بندی انبارها براساس موارد زیر صورت می گیرد:

• از نظر ساختمانی
• از نظر نوع کالایی که در آن نگهداری می‌شود
• از نظر انجام عملیات انبار توسط انسان یا ماشین

3- مقررات عمومی مربوط به ایمنی انبارها

برخی از این مقررات شامل:

• کف انبار دارای شیب ملایم باشد
• مجهز به وسائل و ابزار آتش نشانی باشد
• کف انبار باید از بتن مسلح و مقاوم باشد
• داخل انبارها باید از تهویه کافی برخوردار باشد
• کف انبار از سطح زمین های اطراف بالاتر باشد
• دیوارها و سقف انبار از مصالح غیرقابل اشتعال ساخته شود
• حداقل یک دستگاه جعبه کمک های اولیه بهداشتی تعبیه شود
• محوطه داخل انبارها باید از پوشال و خاشاک و خرده چوب پاک شود

4- اصول اساسی در چیدمان کالا

برخی از این اصول و قواعد شامل:

• هرگز روی صندلی، جعبه یا قفسه نیاستید
• تمام مواد و کالا را در یک سطح صاف بچینید
• کالاها و مواد ناهمجنس و ناسازگار را در کنار هم نچینید
• قبل از هر چیز، مسیر و جا برای چیدن را از قبل مشخص باشد
• از وسایل بالابر برای کالاهای سنگین یا انبارکردن در ارتفاع استفاده کنید
• اجسام سنگین تر را نزدیک کف بچینید و اجسام و کالاهای سبک تر را در قفسه های بالاتر انبار نمایید

5- وسایل و تجهیزات مورد استفاده در نگهداری کالاها در انبار

در انبارها وسایل زیادی استفاده می شود که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پالت (با استفاده از پالت به‌جای سطح، از حجم انبار استفاده می شود)
• ظرف
• قفسه (استفاده بیشتر از فضای موجود انبار)
• خرک
• باکس پالت
• جرثقیل ها
• ماشین های صنعتی

6- انبارداری کپسولهای تحت فشار

برخی از قواعد نگهداری کپسول ها شامل:

• سیلندرها نباید از هیچ ارتفاعی به پایین پرتاپ شوند.
• در صورتی که نیاز به گرم کردن شیر سیلندر استیلن باشد، این کار باید به وسیله آب گرم انجام شود.
• سیلندرها باید از محل جوشکاری و برشکاری فاصله کافی داشته باشند به طوری که جرقه، براده یا شعله به آنها نرسد.
• شیر سیلندرها باید با دست و بدون استفاده از چکش و آچار باز شود و در صورت لزوم از آچارهای مخصوص استفاده شود.
• سیلندرهایی که مورد استفاده نباشند، باید طوری در فضای آزاد خارج از بنا قرار داده شوند که از تابش مستقیم نور خورشید یا درجه حرارت بالا و نیز وارد آمدن ضربه، محافظت شوند.

7- انبارداری مصالح ساختمانی

از جمله قواعد انبارداری مصالح ساختمانی شامل:

• سنگدانه ها دور از پوشش گیاهی و مواد آلوده کننده باشد.
• از مواد پاک کننده اسیدی نباید در ملات و بتن استفاده شود.
• مشخصات آهک باید روی ظروف حمل و کیسه‌ها نوشته شود.
• بارگیری، حمل و باراندازی انواع آجر باید با دقت انجام شود، تا ضایعات آن‌ها به حداقل ممکن برسد.
• سیمان های کیسه ای باید بر روی کف خشک، که دست کم به اندازه 100 میلی‌متر از اطراف خود بالاتر باشند، قرار داده شوند.
• شرایط انبار و ترتیب قرار دادن کیسه‌های سیمان در انبار به‌گونه‌ای باشد که کیسه‌ها، به ترتیب ورود به انبار مصرف شوند.
• برای هر محموله وارد شده سیمان فله ای به کارگاه، مشخصات کارخانه و نوع سیمان و تاریخ تولید سیمان باید در برگ تحویل ثبت شده باشد.
• دسته‌ها، بسته‌ها، جعبه‌ها، حلقه‌ها، قرقره‌های الکترود باید دارای اطلاعات طبقه‌بندی الکترود، نام سازنده یا علامت تجاری، طول و قطر استاندارد و مدت‌زمان تضمین باشد.
• میلگردهای با قطر کمتر از 12 میلی‌متر، به‌صورت کلاف و یا به‌صورت شاخه با طول‌های مساوی بسته‌بندی می‌شوند. قطر کلاف میلگردهای کلاف باید حداقل 200 برابر قطر میلگرد باشد.
• جام‌های شیشه باید با پوشال محکم بسته‌بندی و در جعبه‌های چوبی مقاوم نگهداری و حمل شود. بین هر دو جام باید برگه‌ای کاغذی یا مانند آن نهاد تا از تماس دو سطح شیشه با یکدیگر جلوگیری شود.
• برای جلوگیری از شکستن و اتلاف بلوک‌های سفالی توخالی در حمل‌ونقل، باید از طَبق (پالت) استفاده شود. هنگام حمل بلوک‌ها، باید تمهیداتی به کار برد تا احتمال شکستن و ضایع شدن آن‌ها به کمترین حد ممکن برسد.
• در مناطق خشک، حداکثر تعداد کیسه‌های سیمان که می‌توان بر روی هم انبار کرد 12 پاکت است، مشروط به اینکه ارتفاع کل آن‌ها از 1/8 متر تجاوز نکند. اعداد فوق در مناطق شرجی و با رطوبت نسبی بیش از 90 درصد، به ترتیب 8 پاکت و 1/2 متر است.

8- ایمنی حمل و نقل دستی و مکانیکی بار

مهمترین علل آسیب در اعضای بدن عبارت‌اند از:

• عدم مهار بار
• چرخش در ناحیه کمر
• کار در پوسچرهای بد و غلط و در وضعیت غیر راحت
• نشتن و ایستادن طولانی مدت در یک وضعیت ثابت
• دسترسی به بار و بلند کردن بار بالاتر از ارتفاع شانه و قد
• بلند کردن و حمل اشیاء با پوسچرهای بد و داشتن لبه های تیز و سفت

9- ایمنی حریق

چهار عامل عمده ایجاد حریق

• پدیده های طبیعی نظیر رعدوبرق
• خطاهای انسانی ( کبریت، ته سیگار... )
• نواقص فنی ( سیم کشی ها و وسایل برقی..)
• اتش سوزی های عمدی

روش های اطفای حریق

• محروم کردن: حذف سوخت یا مواد قابل اشتعال
• خفه کردن: حذف اکسیژن از منبع احتراق
• خنک کردن: پایین آوردن دمای مواد تا کمتر از دمای اشتعال آنها

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید