مقدمه
حصول اطمینان از برقراری الزامات یک سیستم جامع بهداشت، ایمنی و محیط زیست نیازمند استقرار زیر سیستم های متعددی در محیط کار است. یکی از مهم ترین این زیر سیستم ها، سیستم مجوز های کاری (Permit) است. این سیستم با رویکردی نظام مند به دنبال حذف و کاهش خطرات ناشی از فعالیت های مختلف کاری با چک کردن شرایط ایمنی عملیات و بر طرف کردن پناسیل های حادثه می باشد.
هدف پرمیت، ارائه یک راهنمای کاربردی به منظور حصول اطمینان از برقراری شرایط مناسب کاری (از نقطه نظر HSE) در فعالیت های کاری است.
مخاطبان دوره سیستم های مجوز انجام کار (PTW)
-
سرپرستان و مدیران واحدهای عملیاتی
-
کارشناسان و مسئولین ایمنی
-
مدیران HSE
-
کارشناسان بهداشت و محیط زیست
-
کارشناسان ریسک
-
علاقه مندان و دانشجویان رشته های ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE)
سرفصل های دوره سیستم های مجوز انجام کار
-
مجوز انجام کار چیست؟
پروانه کار، مجوز شروع کار ایمن می باشد و سیستمی است برای کنترل کارهای اجرایی در شرایط نامناسب و یا خطرناک. به عبارت ساده تر پروانه کار برای ایمن سازی محیط کار از خطرات وحوادث می باشد. یک عامل کلیدی در اطمینان یافتن از آن است که کلیه اقدامات برای تضمین ایمنی کارکنانی که در تاسیسات مشغول کار می باشند، با قابلیت اطمینان بالا به عمل آید. عملکرد صحیح این سیستم به همه افرادی که در آن مشارکت دارند بستگی دارد. این سیستم فقط در صورتی می تواند به طور موثر عمل کند که کلیه نفرات در ارتباط با کار مانند مجوز دهندگان، سرپرستان و مجریان کار شرایط سیستم پروانه کار و اقدامات احتیاطی و سایر ضوابطی که در هریک از مجوز ها و چک لیست یا فهرست ایمنی قید شده است را رعایت نمایند.
-
سیستم مجوز کار: گواهی مکتوبی است که مجریان عملیات باید بر اساس دستورالعمل مدون و با هدف تامین شرایط ایمن جهت اجرای یک عملیات پرمخاطره و با بررسی و ارزیابی مخاطرات بالقوه آن و ضمن پیش بینی کلیه تمهیدات کنترلی این مخاطرات ازمراجع مسئول اخذ نمایند.
-
ایزولاسیون: عبارت است از جداسازی و تفکیک یک و یا مجموعه ای از شرایط خطرآفرین می باشد. انواع ایزولاسیون شامل: جداسازی مدیریتی، جداسازی ماشین آلات/ تاسیسات، جداسازی فردی
و...
2- انواع مجوزهای کار
-
مجوز کارگرم: کار گرم شامل فعالیت هایی است که پتانسیل تولید یک منبع حرارتی را دارند. جوشکاری لحیم کاری، نقطه جوشکاری، پرچ کردن حرارتی، سوزاندن، برش شعله، حرارت دادن توسط شعله، سنگ زنی، شات بلاست، کندن بتون، استفاده از ابزار های دستی برقی و قیچی های برقی، استفاده از موتور های احتراق داخلی، استفاده از تجهیزاتی که میتوانند یک منبع احتراقی ایجاد نمایند مانند خودرو ها، کار بر روی مدارات الکتریکی برق دار، استفاده از وسایل الکتریکی که ذاتا ایمن نیستند، استفاده از فلاش دوربین (فلاش داخلی یا خارجی) استفاده از وسایلی که از باطری استفاده می کنند، تزریق کننده های تفنگی چسب، مواد قابل انفجار و استفاده از تجهیزات مولد اشعه ایکس و تجهیزات رادیو اکتیو.
-
مجوز کارسرد: این مجوز برای انجام عملیاتی همچون عملیات بر روی مخازن و لوله ها، اتصال انتقال مایعات و... انجام می شود.
-
مجوز ورود به فضای بسته: ازجمله مواردی که در این مجوز باید مورد توجه قرارگیرد شامل: موقعیت دقیق اجرای عملیات، تاریخ و ساعت اجرا، اسامی نفرات مجری عملیات و...
و...
3-مسئولیت ها
-
مسئولیت اجرای این دستورالعمل بر عهده امور HSE وزارت نفت است.
-
بازنگری و تجدید نظر در این دستورالعمل توسط اداره کل HSE وزارت نفت انجام می گیرد. کلیه زیر مجموعه ها و استفاده کنندگان دستورالعمل می توانند نظرات و پیشنهادات خود را از طریق امور HSE شرکت متبوع به اداره کل HSE وزارت نفت ارائه نمایند.
-
کلیه کارکنان در چهار شرکت اصلی و نیز کارکنان مجموعه پیمانکاری موظفند برای انجام کارهای نیازمند صدور مجوز از مفاد این دستورالعمل پیروی نمایند.
4- الزامات
-
سیستم های مجوز کار و ضرورت اجرای آن بایستی به اطلاع کلیه واحدهای مجری و یا مسئول اجرای عملیات پر مخاطره اعم از واحدهای سازمانی یا پیمانکار برسد.
-
فهرست عملیات مخاطره آمیز و مکان هایی که اجرای برخی از اعمال در آنجا مخاطره آمیز تلقی میشود بایستی حداقل بصورت سالیانه بازنگری شده و به اطلاع واحد های مجری و یا مسؤل اجرای عملیات رسانده شود.
-
فرایند اخذ مجوز کار نبایستی زمان بر و محدود کننده اجرای عملیات بویژه در موارد اضطراری باشد.
-
سازمان بایستی شرایطی را فراهم آورد که امکان صدور مجوز کار در مواقع اظطراری در تمام ساعات شبانه روز و حتی روز های تعطیل فراهم گردد.
5- ایزولاسیون و انواع آن
ایزولاسیون عبارت از جداسازی و تفکیک یک و یا مجموعه ای از شرایط خطر آفرین میباشد. انواع جدا سازی عبارتند از :
این نوع جدا سازی مربوط به رعایت دستور العمل ها و مقررات مربوط به سازمان است که توسط مدیریت ارشد سازمان و یا نماینده وی اعلام شده و توسط کلیه کارکنان لازم الاجراست مانند رعایت حریم ها و محدوده های اعلام شده جهت ممنوعیت پاره ای عملیا ت خاص.
-
جداسازی ماشین آلات /تاسیسات / مواد
این نوع جداسازی مربوط به جابجایی و انتقال و یا تعبیه حفاظ ها و موانع به منظور جداسازی خطرات یک دستگاه یا ماشین از مکان هایی است که در صورت مجاورت میتوانند شرایط پر مخاطره ای را فراهم نمایند مانند جداسازی مواد قابل اشتعال و انفجار از محل انجام عملیات جوشکاری.
این نوع جدا سازی مربوط به پیش بینی تمهیدات حفاظت از کارکنان در برابر شرایط پر مخاطره است مانند استفاده از کپسول های هوا رسان در عملیات جوشکاری درفضا های بسته.
6- مراجع مسئول و گردش عملیات صدور مجوز کار گرم
-
ارسال درخواست انجام عملیات کار گرم در محدوده هایی که ز طرف واحد ایمنی پر مخاطره اعلام شده توسط مجری عملیات به واحدایمنی (حداقل 24 ساعت قبل از انجام عملیات تحویل گردد). این در خواست بایستی واجد اطلاعات زیر باشد. موقعیت دقیق اجرای عملیات، تاریخ و ساعت اجرا، اسامی نفرات مجری عملیات، لیست کامل تجهیزات پیش بینی شده جهت اجرای عملیات.
-
بررسی دقیق محل انجام عملیات توسط ناظر عملیات از واحدایمنی و آتش نشانی به همراه نماینده مجری عملیات و نماینده محل اجرای عملیات جهت پاسخ گویی به سولات احتمالی
-
اعلام نقطه نظرات احتمالی واحد ایمنی به مجری عملیات جهت انجام اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه لازم
-
انجام اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه لازم با هماهنگی مجری عملیات
-
بازدید مجدد از محل اجرای عملیات و در صورت تایید صدور مجوز انجام کار گرم با ذکر دقیق تجهیزات ضروری و اقدامات مورد نیاز
-
انجام عملیات تحت نظارت ناظر واحد ایمنی
7- ارزیابی میزان مواد سمی و محک موجود در هوای محیط
بطور کلی مواد شیمیایی بر اساس آسیب های وارده به انسان به گروهای زیر تقسیم می شوند:
-
مواد التهاب آور و محرک
-
مواد خفگی آور
-
مواد بیهوشی آور و مخدر
-
سموم سمیتیک
8- اقدامات لازم جهت صدور مجوز ورود به فضاهای بسته
-
تهویه مستمر محیط
-
ارزیابی خطر حریق
-
ارزیابی خطر تغییر تراکم اکسیژن در هوا از حالت طبیعی
-
ارزیابی خطر مسمویت و آسیب به کارکنان
-
استقرار تجهیزات وسایل و نفرات مورد نیاز جهت واکنش در شرایط اضطراری
جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید