تشریح الزامات و مستندسازی سیستم های مدیریت ایمنی مواد غذایی (ISO 22000 : 2018)

ایزو 22000، تضمین ایمنی مواد غذایی در کسب و کار شما

ISO 22000 یک استاندارد بین‌المللی سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (FSMS - Food Safety Management Systems) است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا یک سیستم مدیریت قوی و مؤثر برای کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی در طول زنجیره تأمین ایجاد کنند. این استاندارد، رویکردی سیستماتیک و پیشگیرانه را برای اطمینان از ایمنی مواد غذایی ارائه می‌دهد و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به طور مداوم ایمنی محصولات خود را بهبود بخشند و از رضایت مشتریان خود اطمینان حاصل کنند.

چرا ایزو 22000 مهم است؟

در دنیای امروز، ایمنی مواد غذایی از اهمیت حیاتی برخوردار است.  مصرف مواد غذایی ناایمن می‌تواند منجر به بیماری، مرگ و میر و خسارات مالی قابل توجهی شود. ISO 22000 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا:

• خطرات ایمنی مواد غذایی را شناسایی و کنترل کنند: این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تمام مراحل زنجیره تأمین را از مزرعه تا میز مصرف کننده بررسی کرده و خطرات احتمالی را شناسایی و کنترل کنند.
• سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی خود را بهبود بخشند: استاندارد ISO 22000 یک چارچوب سیستماتیک برای بهبود مستمر سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی ارائه می‌دهد.
• به مشتریان خود اطمینان خاطر دهند: گواهینامه ISO 22000 نشان می‌دهد که سازمان شما به ایمنی مواد غذایی متعهد است و از استانداردهای بین‌المللی پیروی می‌کند.
• به افزایش رقابت‌پذیری کمک کند: در بازار رقابتی امروز، داشتن گواهینامه ISO 22000 می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا از رقبای خود پیشی بگیرند.
• از بروز بحران‌های ایمنی مواد غذایی جلوگیری کند: با پیروی از این استاندارد، سازمان‌ها می‌توانند از بروز بحران‌های ایمنی مواد غذایی و پیامدهای منفی آن جلوگیری کنند.

مخاطبان دورۀ تشریح الزامات و مستندسازی سیستم های مدیریت ایمنی مواد غذایی (ISO 22000:2018)

• مشاوران ایمنی مواد غذایی
• کارشناسان کنترل کیفیت صنایع غذایی
• کارکنان رستوران ها و مراکز پخت غذا
• کارکنان واحد های طبخ غذا و آشپزخانه ها
• کارشناسان و افسران بهداشت حرفه ای و HSE
• فارغ التحصیلان و شاغلان در تولیدات صنایع غذایی
• کارکنان شاغل در بسته بندی، توزیع، و فروش مواد غذایی
• تمامی علاقه مندان به مباحث مرتبط با بهداشت و ایمنی مواد غذایی

سرفصل های دورۀ تشریح الزامات و مستندسازی سیستم های مدیریت ایمنی مواد غذایی (ISO 22000:2018)

0. مقدمه

• کلیات
• اصول FSMS
• رویکرد فرآیندی
• ارتباط با سایر استانداردهای سیستم مدیریت

1. هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد، تعیین الزامات سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (FSMS)  است تا هر سازمانی را که مستقیم یا غیر مستقیم در زنجیره مواد غذایی مشارکت دارد، قادر کند:

• یک - FSMS را با هدف ارائه محصولات و خدمات ایمن بر اساس مصرف مورد نظر، طرح ریزی، اجرا، عملیاتی کردن، نگهداری و به روزآوری کند.
• انطباق با الزامات قانونی و مقرراتی ایمنی مواد غذایی قابل کاربرد را نشان دهد.
• ارزشیابی و ارزیابی الزامات مورد توافق دوجانبه مشتری درباره ایمنی مواد غذایی و انطباق با آنها را نشان  دهد.
• صدور گواهینامه یا ثبت - FSMS خود توسط یک سازمان بیرونی، یا انجام خودارزیابی یا خوداظهاری انطباق با این استاندارد را درخواست کند.
• و ...

2. مراجع الزامی

این استاندارد مراجع الزامی ندارد

3. اصطلاحات و تعاریف

• خوراک دام

یک یا چندین محصول، بصورت فرآوری شده، نیمه فرآوری یا خام، که برای تغذیه حیوانات تولید کننده مواد غذایی در نظر گرفته می شود.

• مواد غذایی

ماده (جزء تشکیل دهنده)، اعم ازفرآوری شده، نیمه فرآوری یا خام که برای مصرف در نظر گرفته شده است و شامل نوشیدنی، آدامس جویدنی و هر نوع ماده مورد استفاده در تولید، آماده سازی یا تیمار «مواد غذایی» می باشد، اما محصولات آرایشی یا تنباکو یامواد (ترکیباتی) که تنها به عنوان دارو استفاده می شوند را در بر نمی گیرند.

• زنجیره مواد غذایی

توالی مراحل تولید، فرآوری، توزیع، انبارش و جابجایی مواد غذایی و اجزاء تشکیل دهنده آن از تولید اولیه تا مصرف

• ایمنی مواد غذایی

اطمینان از اینکه یک ماده غذایی هنگام آماده سازی و یا استفاده مطابق با مصرف مورد نظر، سلامت مصرف کننده را به خطر نمی اندازد.

• و ...

4. محیط سازمان

• درک سازمان و محیط کسب و کار آن
  • سازمان باید مسائل  بیرونی و درونی را که مرتبط با مقاصد آن هستند و بر توانایی سازمان در دستیابی به نتیجه (نتایج) مورد نظر FSMS تأثیر میگذارند تعیین کند.
  • سازمان باید اطلاعات مربوط به این مسائل بیرونی و درونی را شناسایی، بازنگری و به روزآوری کند.

• درک نیازها و انتظارات طرف های ذینفع

برای اطمینان از توانایی سازمان در ارائه مداوم محصولات و خدماتی که الزامات قابل کاربرد قانونی، مقرراتی و مشتری را در خصوص ایمنی مواد غذایی برآورده میکند، سازمان باید این موارد را تعیین کند:

• ذینفعانی که مرتبط با  FSMSهستند.
• الزامات مرتبط با ذینفعان در خصوص  FSMS
• سازمان باید اطلاعات مرتبط با ذینفعان و الزامات آنها را شناسایی، بازنگری و بروزآوری کند.

• سیستم مدیریت ایمنی موادغذایی
  • سازمان باید یک FSMS را شامل فرایندهای مورد نیاز و تعامل بین آنها، طبق الزامات این استاندارد، ایجاد، اجرا، نگه داری، به روز آوری نموده و به طور مداوم بهبود دهد.

• و ...

5. راهبری

• راهبری و تعهد

مدیریت رده بالا باید راهبری و تعهد خود را نسبت به FSMS از طریق موارد زیر اثبات کند:

• حصول اطمینان از اینکه خط مشی ایمنی مواد غذایی و اهداف ایمنی موادغذایی - FSMS ایجاد شده اند و با جهت گیری راهبردی سازمان سازگار می باشد.
• هدایت و پشتیبانی از افرادی که در اثربخشی - FSMS مشارکت دارند: هدایت و پشتیبانی از افراد به منظور سهیم شدن آنها در اثربخشی  FSMS
• پشتیبانی از سایر اشخاص دارای نقش های ذیربط مدیریتی برای اثبات راهبری آنها، آنگونه که در حوزه های مسئولیت آنان موضوعیت دارد.
• و ...

• خط مشی

• تعیین خط مشی ایمنی مواد غذایی
• نقشها، مسئولیتها و اختیارات سازمانی
• و ...

6. طرح ریزی

• اقدامات برای پرداختن به ریسک ها و فرصت ها

• اطمینان ایجاد کند که - FSMS می تواند به نتیجه (نتایج) مورد نظر خود دست یابد.
• اثرات مطلوب را افزایش دهد.
• از اثرات نامطلوب پیشگیری یا آنها را کاهش دهد.
• و ...

• اهداف سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی و طرحریزی برای دستیابی به آن ها

سازمان باید برایFSMS ، اهدافی را در سطوح و کارکردهای مرتبط تعیین کند. اهداف FSMS باید:

• با خط مشی ایمنی مواد غذایی سازگار باشند.
• الزامات قابل کاربرد ایمنی مواد غذایی، از جمله الزامات قانونی، مقرراتی و مشتری را درنظر بگیرند.
• نگهداری و در موارد مقتضی به روزآوری شوند.
• و ...

• طرح ریزی تغییرات

هرگاه سازمان نیاز به تغییرات در FSMS از جمله تغییرات کارکنان را تعیین کند؛ این تغییرات باید به صورت طرح ریزی شده انجام و ابلاغ شوند. سازمان باید موارد زیر را مد نظر قرار دهد:

• مقصود از تغییرات و پیامدها بالقوه آنها
• در دسترس بودن منابع برای اجرای اثربخش تغییرات
• تخصیص یا تخصیص مجدد مسئولیتها و اختیارات.
• و ...

7. پشتیبانی

• منابع
  • کلیات
  • کارکنان
  • زیر ساخت
  • عناصر توسعه یافته برون سازمانی در سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی
  • و ...

• شایستگی
  • شایستگی لازم فرد (افرادی) که تحت کنترل سازمان کار می کنند و بر اثر بخشی - FSMS تأثیر گذار هستند از جمله تأمین کنندگان برون سازمانی، را تعیین کند.
  • اطمینان حاصل کند که این افراد از جمله تیم ایمنی مواد غذایی و آنهایی که مسئول عملیات طرح کنترل خطر می باشند، بر مبنای تحصیلات، آموزش و یا تجربه مناسب دارای شایستگی می باشند.
  • اطلاعات مدون - مناسب را به عنوان شواهد شایستگی حفظ کند.
  • و ...

• آگاهی بخشی
  • خط مشی ایمنی مواد غذایی
  • اهداف - FSMS مرتبط با وظایف آنها
  • سهم آنان در اثربخشیFSMS ، از جمله منافع حاصل از بهبود عملکرد ایمنی مواد غذایی
  • و ...

• تبادل اطلاعات
  • تبادل اطلاعات برون سازمانی
  • تبادل اطلاعات درون سازمانی
  • و ...

• اطلاعات مدون
  • ایجاد و به روز رسانی
  • کنترل اطلاعات مدون
  • و ...

8. عملیات

• طرح ریزی و کنترل فرایندهای عملیاتی
• برنامه های پیش نیاز PRPs))
• سیستم ردیابی
• آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری
• و ...

9. ارزشیابی عملکرد

• پایش، اندازه گیری، تجزیه و تحلیل و ارزشیابی
• ممیزی داخلی
• بازنگری مدیریت
• و ...

10. بهبود

• عدم انطباق و اقدام اصلاحی
• بهبود مداوم
• و ...

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید