مقدمه
مخازن آب و استخرها به عنوان منابع حیاتی برای تأمین آب شرب و تفریحی، نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره افراد ایفا میکنند. اما به واسطه ماهیت خاص این محیطها، توجه به ایمنی و بهداشت در آنها ضروری است. حوادث ناگوار مانند غرق شدن یا آلودگی آب میتواند عواقب جبرانناپذیری برای کاربران و کارکنان در پی داشته باشد. بنابراین، ایجاد دستورالعملهای ایمنی و اجرای مراقبتهای لازم به منظور تضمین امنیت و سلامت افراد، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
هدف از برگزاری دورههای آموزشی مرتبط با ایمنی مخازن آب و استخرها، ارتقاء آگاهی و مهارتهای کارگران و کارکنان در این زمینه است. این دورهها به آموزش نحوه شناسایی خطرات، استفاده صحیح از تجهیزات ایمنی، و روشهای ایمنی در مواقع اضطراری میپردازند. در نتیجه، کارگران با آشنایی بیشتر با اصول ایمنی، میتوانند به کاهش حوادث و حفظ سلامتی خود و دیگران کمک کنند. این آموزشها نه تنها به بهبود کیفیت کار و افزایش بهرهوری منجر میشود، بلکه فرهنگ ایمنی را در محل کار تقویت میکند.
مخاطبان دورۀ ایمنی مخازن آب و استخرها
1- مدیران و سرپرستان واحدهای HSE
2- افسران و کارشناسان HSE، بهداشت عمومی، و بهداشت حرفه ای
3- کارکنان شاغل در مشاغل مرتبط
4- دانشجویان رشته های مرتبط با HSE و علاقه مندان به مباحث HSE و زیست محیطی
سرفصل های دورۀ ایمنی مخازن آب و استخرها
هدف
پیشگیری از حوادث منجر به صدمات جانی و خسارات مالی در حین کار کارگران در محل مخازن آب و استخرها
1. فصل اول - تعاریف
-
مخزن: به کلیه محل های طبیعی و مصنوعی جمع آوری و ذخیره آب مخزن اطلاق می شود . مانند انواع استخرها ، محل های ذخیره آب و پسآب، حوضچه های پرورش ماهی و میگو و موارد مشابه.
-
مخزن آب هوایی
-
مخزن آب زمینی
-
مخزن آب زیر زمینی
2. فصل دوم - مخازن آب
در این فصل، مواد قانونی مربوط به ایمنی مخازن آب بررسی می شود. از جمله:
-
در زمان طراحی انواع مخازن بایستی بررسی های زمین شناسی و آزمایشات دقیق مکانیک خاک و لرزه خیزی و معیارهای فنی از جمله تعیین دقیق بارهای استاتیک و دینامیک و عبور وسایل نقلیه به همراه استانداردهای ساخت و بهره برداری رعایت شده باشد.
-
در زمان نصب یا تعمیرات، در صورتی که در داخل مخازن از موتورهای احتراق داخلی استفاده می شود و یا نوع انجام کار به گونه ای است که تولید دود، گاز، بخار یا غیره را می نماید بایستی ضمن استفاده از وسایل حفاظت فردی، با رعایت تدابیر فنی و نصب وسایل مناسب، هوای منطقه تنفسی کارگران به طور موثر تهویه گردد.
-
قبل و بعد از انجام کارهایی مانند اندود کردن، تعمیر یا تمیز کردن داخل مخازن یا کانال ها که ممکن است فاقد اکسیژن کافی باشد باید برای ممانعت از استنشاق گازها، دود و غیره کارگران به وسایل حفاظت فردی مناسب از قبیل کپسول و لوله های اکسیژن، ماسک و غیره مجهز شوند.
-
در مواردی که مواد ریز و جامد یا رسوبی در دیوار یا کف مخزن با شعله افکن سوزانده می شوند بایستی تجهیزات ایمنی مناسب مانند ماسکهای تنفسی، دستکش، کمربند ایمنی و طناب نجات، عینک حفاظتی و غیره در اختیار کارگران قرار گیرد.
-
کلیه کابل ها، تجهیزات، متعلقات، اتصالات و موارد مشابه که در محیط های مرطوب مخازن مورد استفاده قرار می گیرند باید حتما مجهز به سیستم اتصال زمین (ارتینگ) باشند و رعایت کلیه دستورالعمل های مرتبط با ایمنی برق در محیط های مرطوب الزامی است.
-
و ...
3. فصل سوم - استخرها
در این فصل، مواد قانونی مربوط به ایمنی استخرها بررسی می شود. از جمله:
-
احداث فضایی به عرض حداقل 2 متر در حاشیه استخرهای سرپوشیده و 4 متر در حاشیه استخرهای سرباز شنا برای تردد کارگران و تعمیرکاران، استراحت شناگران و نظارت ناجیان غریق ضروری می باشد.
-
پوشش داخلی کاسه استخر باید با سطوح صاف پوشانده شود، به گونه ای که تحت تأثیر عوامل شیمیایی مضر (مانند کلر محلول در آب) آسیب نبیند، به سهولت تمیز شود و در تماس با بدن، ایمنی لازم فراهم باشد.
-
نصب کلید و پریزها در محوطه داخلی استخرهای سرپوشیده ممنوع است و بایستی در محل خشک و خارج از محیط استخر نصب شده و کلیه کابلها و اتصالات و متعلقات برقی که در درون آب قرار دارند بایستی از نوع ضد آب باشد.
-
در هنگام عملیات تعمیراتی و سرویس ها، در حین بهره برداری از استخر افراد تعمیرکار باید به لوازم مناسب ایمنی از قبیل کمربند ایمنی و طناب نجات جهت جلوگیری از سقوط در استخر مجهز باشند.
-
در استخرهای لجن و بخصوص مخازن هاضم لجن که گازها و یا مایعات قابل اشتعال وجود دارد استفاده از شعله های آزاد، استعمال دخانیات و بکار بردن وسایل تولید جرقه و نظایر آن ممنوع است.
-
و ...
4. فصل چهارم - مقررات عمومی
در این فصل، مواد قانونی و مقررات عمومی مربوط به ایمنی مخازن آب و استخرها بررسی می شود. از جمله:
-
استفاده از ترکیبات ضد عفونی کننده مانند کلر فقط با رعایت شرایط زیر مجاز خواهد بود:
-
الف – وجود یک دستگاه ضد عفونی کننده مناسب به طوری که بتواند ماده مذکور را با میزان وغلظت لازم تامین نماید.
-
ب – تحت نظارت شخصی انجام شود که کاملا با مشخصات شیمیائی و فیزیکی آن آشنا باشد و برای مقابله با حالتهای اضطراری که ممکن است در عمل پیش بیاید کاملا تعلیم دیده باشد.
-
ج – شرایط ایمنی و درمانی کافی برای محافظت پرسنل استفاده کننده از این مواد مهیا باشد.
-
د – رعایت دستورالعمل های صادره از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی الزامی است.
-
بازدیدهای روزانه از محل استقرار دستگاه کلرزنی و همچنین در مدار قرار دادن سیلندرهای کلر، همواره باید توسط دو نفر انجام گیرد تا در صورت بروز خطر، مقابله با آن امکان پذیر باشد.
-
در صورت استفاده از دستگاه جت آب برای نظافت دیواره های استخرها و مخازن باید علاوه بر استفاده از وسایل حفاظت فردی، با توجه به صدای زیاد دستگاه از گوشی حفاظتی استفاده نمود.
-
شرایط ایمن و منطبق بر آیین نامه های حفاظتی باید در طراحی محل نصب تاسیسات برقی و همچنین کلید های قطع و وصل برق، پریزها، سیم کشی ها وغیره رعایت گردد.
-
کانال ها و لوله های جمع آوری و انتقال پساب باید به گونه ای باشد تا آب براحتی از داخل آنها عبور نماید و از گیر کردن ضایعات همراه آب ممانعت گردد.
-
و ...
جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید