مقررات بهداشت حرفه ای

مقدمه

از شایع ترین مخاطرات سلامتی در زمان ساخت و ساز می توان اختلالات اسکلتی عضلانی، سندرم ارتعاش دست و بازو، افت شنوایی، درماتیت، استرس، شرایط بد آب و هوایی و ... را نام برد. این در حالی است که کنترل مواجهه کارگران پروژه های ساخت و ساز به دلیل وظایف شغلی و شرایط محیطی متنوع و در حال تغییر، کوتاه بودن زمان پروژه و جابجایی های مکرر نیرو، مواجهه های حاد و عدم امکان تعیین دقیق میزان مواجهه و فعالیت همزمان چند پیمانکار مختلف، قدری مشکل تر از سایر صنایع است. لذا در برخی مواقع روند کلاسیک شناسایی، ارزشیابی، کنترل باید به شناسایی، کنترل، ارزشیابی تغییر کند به طوری که عدم امکان انجام اندازه گیری ها نباید مانع از اجرای برنامه های کنترلی شود.

اگر خطرات سلامتی را نتوان بطورکامل حذف نمود باید از تجهیزات حفاظتی برای کاهش ریسک مربوطه تا حد قابل قبول استفاده شود. خطرات سلامتی را باید در تمامی مراحل ساخت وساز، تولید، عملیات، آزمایش، تعمیرات و نگهداری و مصرف مورد توجه قرار داد. از آنجا که مقررات مربوط به عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار، ارگونومی، وسایل حفاظت فردی،

آزبست در سایر مقررات بیان گردیده است، در مقررات حاضر الزامات مربوط به شایع ترین و پرخطرترین عوامل زیان آور فیزیکی و شیمیایی پروژه ها بیان شده است.

هدف کلی از تدوین مقررات فوق تعیین حداقل الزامات لازم برای پیشگیری از بیماری های شغلی شایع در زمان اجرای پروژه ها از طریق دستیابی به اهداف زیر است:

 - شناسایی کلیه خطرات سلامتی و عوامل زیان آور محیط کار

 - ارزیابی میزان مواجهه کارکنان با عوامل زیان آور محیط کار و مخاطرات تهدید کننده سلامت

 - ارزیابی میزان اثربخشی اقدامات کنترلی در دسترس

 - تعیین وظایفی که ریسک بالایی برای سلامتی کارکنان دارند.

 - تعیین حداقل اقدامات کنترلی مناسب برای حذف یا کاهش ریسک سلامتی

 - شناسایی سریع ابتلا به بیماریهای شغلی و غربالگری از طریق پایش دوره ای سلامت شغلی کارکنان

مخاطبان دوره کلیات بهداشت حرفه ای

• مسئولین ایمنی و بهداشت
• سرپرستان HSE
• آتش نشانان
• پیمانکاران پروژه های صنعتی و ساختمانی
• علاقه مندان و دانشجویان رشته های ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE)، همچنین رشته های بهداشت محیط، شیمی، ایمنی صنعتی، مهندسی عمران، مهندسی برق، مهندسی صنایع، مهندسی مکانیک و سایر رشته هایی که مرتبط با کارخانه ها و صنایع هستند.

سرفصل های دوره کلیات بهداشت حرفه ای

• دامنه کاربرد

دامنه کاربرد شرح الزامات قانونی و مقررات در کلیه پروژه های صنعتی و ساختمانی می باشد.

• مسئولیت ها و ضمانت های اجرایی

در این بخش روی رعایت این مقررات برای کلیۀ پیمانکاران اجرایی و کارفرمایان صنعتی و الزام آن صحبت می شود.

• تعاریف و اصطلاحات

واژه ها و اصطلاحات تخصصی در این بخش تعریف شده اند. تمامی بخش های فعال در پروژه ها می بایست با این تعاریف و اصطلاحات آشنا باشند.

• مراجع

در این بخش کتاب ها و مراجع قانونی داخلی و خارجی که جهت تنظیم مطالب دوره استفاده شده اند آمده است. در صورت نیاز به مطالعه بیشتر متقاضی می تواند از این منابع استفاده نماید.

• شرح مقررات

الزامات عمومی شامل اجرای برنامه کامل مدیریت ریسک، ارزیابی ریسک، حذف و کنترل ریسک، اطلاعات و آموزش در کنار اختصاص تجهیزات حفاظت فردی به کارکنان می باشد.

پس از آن می بایست هر کدام از عوامل زیان آور شغلی فیزیکی و شیمیایی را مورد بررسی قرار داد و در این بخش هر کدام از عوامل به ترتیب زیر مورد بررسی قرار گرفته اند:

صدا

ارزیابی میزان مواجهه افراد با صدای تولیدی محیط کار که می تواند ناشی از فعالیت های پروژه و حتی آلودگی صوتی پروژه های اطراف پروژه باشد، مورد بررسی قرار می گیرد.

مدیریت این ریسک صدا:

 پس از بررسی ارزیابی مواجهه می بایست روی مدیریت این ریسک و حذف و کنترل ان متمرکز بود که بر اساس برنامه حفاظت شنوایی این کار انجام خواهد شد. علاوه بر این برنامه افرادی که در معرض این ریسک قرار دارند می بایست مورد معاینات شنوایی سنجی قرار بگیرند و وسایل مورد نیاز حفاظت فردی برای آنها تعبیه شود.

ارتعاش

مورد دوم از عوامل فیزیکی ارتعاش می باشد که برنامه بررسی آن به ترتیب زیر می باشد:

• ارزیابی مواجهه ارتعاش دست – بازو:

 در این بخش نحوه ارزیابی مواجهه دست و بازو با ارتعاش مورد بررسی قرار می گیرد.

• ارزیابی مواجهه ارتعاش تمام بدن:

 علاوه بر ارزیابی مواجهه ارتعاش دست-بازو، می بایست این عامل فیزیکی در تمام بدن نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.

• مدیریت ریسک:

هر کدام از ریسک ها نیازمند اجرای یکی از روش های کنترل متناسب با نوع ریسک و برنامه مدیریت ریسک می باشند.

استرس گرمایی محیط کار

میزان مواجهه بدن با ریسک گرمای اضافی محیط کار در چند مرحله انجام می شود. مراحل به ترتیب موارد زیر مورد بحث قرار گرفته اند:

• بررسی حدود مجاز مواجهه:

میزان مواجهه طبق الزامات و حدود مجاز مواجهه بررسی می گردد.

• تامین آب و نمک جبرانی:

روش کنترل مواجهه بیش از حد با گرما بررسی می گردد.

• آموزش:

روش های مقابله با این ریسک در این بخش بحث می شود.

• نظارت و مراقبت پزشکی:

اقدامات لازم کنترلی در حین ایجاد گرمازدگی تشریح شده است.

• مقابله با شرایط اضطراری ناشی از گرما:

در صورت مواجهه با شرایط اضطراری ناشی از تنش گرمایی بالا مورد ارزیابی قرار می گیرد.

تنش سرمایی

ریسک تنش سرمایی و اقدامات کنترلی مواجهه با این ریسک در این بخش تشریح می شود.

• ارزیابی مواجهه
• حدود مجاز مواجهه شغلی
• حذف ریسک
• پناهگاه جهت برنامه کار- استراحت
• حفاظت دست ها
• حفاظت در برابر تنش های سرمایی
• مقابله با شرایط اضطراری ناشی از تنش سرمایی

روشنایی

• شدت روشنایی:

شدت روشنایی مجاز محیط کار و مشکلات ناشی از کمبود و افزایش آن مورد بررسی قرار می گیرد.

پرتو

انواع پرتوهای آسیب زای موجود در محل کار توضیح داده می شوند.

• پرتو مادون قرمز
• پرتو ماوراء بنفش

گرد و غبار

گردو غبار ناشی از فعالیت پروژه و ریسک های تنفسی مواجهه با این عوامل در این بخش توضیح داده می شوند.

درماتیت

بیماری های پوستی ناشی از عدم محافظت از پوست در مواجهه با عوامل زیان آور در این بخش به ترتیب ریسک احتمال ایجاد در هر کدام از فعالیت ها بررسی می شود:

• نظافت عمومی
• تجهیزات حفاظت فردی
• تدابیر کنترلی در مواجهه با سیمان
• آموزش
• ضبط و ربط

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید