HSE چیست؟
HSE حرف اول كلمات(Health) بهداشت، (Safety) ایمنی و (Environment) محیط زیست است كه متولی و عهده دار كلیه مسائل مربوط به بهداشت كار، صنعتی و محیط، ایمنی و آتش نشانی و محیط زیست می باشد. علم و هنری است که با محدود کردن ریسک ها اقدامی کارامد در راستای حفاظت از انسانها، تجهیزات و منابع مالی برمی دارد. گاهی اشتباها تصور می شود که HSE یک حرفه ی درمانیست درحالیکه تنها بخشی از HSE درمان و دارای موقعیت های درمانیست. در واقع بهداشت حرفه ای و HSE با کاهش درمانهای تخصصی و شغلی به نفع کارفرمایان عمل می کند. HSEو بهداشت حرفه ای از ما در برابر ریسک های موجود در محل کار حفاظت میکند. کارکنان و کارفرمایان هر دو ذی نفع کنترل ریسک ها و خطرات شغلی هستند. پیمانکاران از طریق اعمالHSE به پیشرفت خود کمک می کنند و از طرف دیگر کارمندان آنها ساعات کاری مفیدتری خواهند داشت.
مخاطبان دوره HSE پیمانکاران:
1- تمامی پیمانکاران صنایع
2- تمامی علاقه مندان به مباحث HSE
سرفصل دوره HSE پیمانکاران:
1- وظایف پیمانکار
-
با محل آشنا باشد.
-
باید اطلاعات لازم را در مورد دستگاه ها و مواد مورد نیاز و خطرات مربوط به سرویسهای کاری کسب نماید.
-
از عملیات شرکت کارفرما و سایر پیمانکاران در واحدهای عملیاتی مجاور و خطراتی که به هنگام کار محتمل است پیش آید، آگاه باشد. پیمانکار باید تابع نظرات کارفرما و مراجع قانونی بوده و همکاری لازم را به عمل آورد.
2- تعیین معیارهای صلاحیت و انتخاب پیمانکاران
-
پیمانکاران توسط امور HSE شرکت و بر اساس چک لیست ارزیابی اولیه HSE پیمانکاران مورد ارزیابی، رتبه بندی و انتخاب قرار میگیرند.
-
ارزیابی پیمانکار باید در کنار سایر شرایط (قیمت، الزامات بازرگانی، حقوقی، کیفی و...) و حتی با وزن بیشتر در ارائه نظر نهایی در ارزیابی اولیه پیمانکار دخالت داده شود.
-
پیمانکار بابد سوابق عملکرد خود را در فرم ثبت سوابق عملکرد HSE به اطلاع کارفرما برساند. همچنین باید نشانه هایی از قابلیت پیمانکار در مدیریت HSE خوب مشاهده گردد.
3- شروع همکاری و اجرای پیمان
الزامات این مرحله با استفاده از رویکرد )5M 5M = Management, Manpower, Machine, Materials, Method) و در نظر گرفتن عامل محیط در حین انجام کار لحاظ شده است.
4- مناقصه و انعقاد قرارداد
-
در قرارداد، باید مسئولیتهای طرفین در رابطه با HSE به وضوح تعریف شود.
-
لازم است در اسناد مربوط به قرار داد، صراحتاً، استانداردها و الزامات قابل قبول مربوطه به عملکردهای ایمن همچنین مسئولیتهای هر گروه تشریح گردد.
-
پیمانکارانی به مناقصه دعوت شوند که قادر به انجام کار مطابق با ملاحظات HSE باشند، به نحوی که فعالیت آنها تهدیدی برای افراد، تجهیزات و محیط زیست به همراه نداشته باشد.
-
قبل از برگزاری هرگونه مناقصه، به منظور تعیین عوامل بالقوه آسیب رسان در زمینههای بهداشت، ایمنی و محیط زیست پیمانکار موظف است پروژه مورد نظر را از نقطه نظر بهداشت، ایمنی و محیط زیست مورد بررسی و ارزیابی قراردهد.
5- خط مشی و اهداف HSE
-
پیمانکاران باید بتوانند از طریق خط مشی های مخصوص، مشارکت نیروی کار در امورHSE را به اثبات برسانند.
-
خط مشی های HSE باید توسط روشها، دستورالعملها و برنامه های مناسب پشتیبانی شوند و مدارکی نیز دال بر میزان تأثیر خط مشیها و فراگیری آنها بدست آید.
-
پیمانکار باید دارای یک خط مشی مناسب HSE (بهداشت، ایمنی و محیط زیست) باشد. خط مشی کامل HSE میتواند شامل یک بیانیه عمومی و یک یا چند بیانیه ویژه باشد. خط مشی پیمانکار باید با خط مشی شرکت سازگار باشد.
6- پیمانکاران فرعی
وظایف پیمانکار در این مورد شامل:
-
پیمانکار باید نشان دهد که پیمانکار فرعی انتخاب شده نه تنها لطمه ای بر مدیریت مؤثر کار وارد نساخته، بلکه در این رابطه توجه لازم نیز نسبت به مسائل HSE را به عمل میآورد.
-
پیمانکار مسئولیت دارد که تضمین نماید پیمانکاران فرعی نیز آموزش HSE لازم را فرا گرفته اند بطوریکه برنامه های HSE آنها شرایط قرارداد بین شرکت و پیمانکار را محقق سازد.
-
پیمانکار موظف است در هنگام بهکارگیری پیمانکاران فرعی نسبت به نوع فعالیت آنها نسخهای از قوانین، خط مشیها، دستورالعملها و استانداردهای HSE مورد نیاز را در اختیار آنها قرار دهد. پیمانکار می تواند از مستندات شرکت در این موارد استفاده نماید.
7- مدیریت ریسک
-
پیمانکار باید رویههایی برای شناسایی خطرات، ارزیابی ریسکها و پیشبینی اقدامات کنترلی و پیشگیرانه داشته باشد.
-
پیمانکار باید برای انجام اقدامات کنترلی و پیشگیرانه، امکانات و منابع مورد نیاز را ایجاد کند و آموزشهای مرتبط را برای کلیه کارکنان فراهم نماید.
-
پیمانکار باید برنامه های مدیریت ریسک خود را به صورت دورهای مورد بازنگری قرار دهد و آخرین ویرایش آن را در اختیار نماینده HSE کارفرما قرار دهد.
8- مسئولیت در برابر خسارت
-
کلیه پیمانکاران موظف به حفاظت و حراست از داراییهای خود میباشند. شرکت مسئولیتی در قبال مفقود شدن یا آسیب رسیدن به تجهیزات پیمانکار ندارد.
-
رعایت مقررات HSE کارفرما، به خودی خود مسئولیتی برای شرکت در قبال مسایل HSE کارکنان پیمانکار و یا جلوگیری از صدمات احتمالی به کارکنان و مخاطرات زیست محیطی به وجود نخواهد آورد.
-
چنانچه پیمانکار وکارکنان آن بر اثر غفلت، عدم رعایت ضوابط HSE، ایجاد شرایط ناایمن، نقص در دستگاههای مورد استفاده و انجام نادرست کار موجب بروز خساراتی به جان کارکنان، تأسیسات شرکت و یا محیط زیست گردد پیمانکار مسئول جبران خسارات وارده می باشد.
9- فرهنگ سازی HSE
-
کارگران و کارکنان خاطی باید به تناسب تنبیه و مراتب به اطلاع عموم برسد.
-
پیمانکار باید با انجام برنامه های مختلف برای ارتقای فرهنگ HSE در محیط کار تلاش کند.
-
در صورت عدم رعایت مقررات HSE توسط کارکنان پیمانکار، برخوردهای انضباطی بعمل آورد.
10- بازنگری مدیریت
-
پیمانکار باید نتایج بازنگری خود را به کارفرما گزارش دهد.
-
پیمانکار باید به صورت مستمر عملکرد HSE خود را مورد باز بینی و ممیزی قرار دهد.
-
شرکت حق دارد به صورت دورهای و یا اتفاقی، عملکرد پیمانکار را مورد بازرسی و ممیزی قرار دهد. البته اینکه تعهد پیمانکار در این زمینه خدشهدار شود.
-
بازنگری عملکرد پیمانکار هم باید به صورت دوره ای و هم به صورت غیر دورهای (در مواردی نظیر حوادث و یا ایجاد تغییرات در فرآیند انجام کار و ...) انجام شود.
11- نیروی انسانی
-
پیمانکار باید ثابت کند که افراد مسئول و ناظر بر امور بهداشت، ایمنی و محیط زیست کاملاً واجد شرایط هستند.
-
پیمانکار باید قادر باشد ساختار مدیریتی و یا سرپرستی خود را توصیف کرده و نشان دهد که چگونه با برنامه کلی که به منظور تضمین بهداشت، ایمنی و محیط زیست کارکنان در نظر گرفته شده است متناسب می باشد.
12- الزامات HSE در جذب و بکارگیری افراد
-
پیمانکار باید در بدو استخدام و هنگام انتخاب فعالیتهای جدید، اطمینان حاصل کند کارکنان جذب شده بر اساس موارد مناسب ذیل واجد صلاحیت هستند.
-
پیمانکار موظف است قبل از استخدام نیروهای جدید، با انجام معاینات و مصاحبه های اختصاصی از تناسب آنها با وظایف محوله در بر آوردن الزامات سیستم مدیریت HSE اطمینان حاصل کند.
-
صلاحیت کارکنان برای انجام وظایفشان باید به طور مرتب مورد بازنگری و ارزیابی قرار گیرد. این بررسی ها شامل ملاحظات مناسب برای ارتقای کارکنان و آموزشهای مورد نیاز آنها جهت دستیابی به صلاحیت برای انجام فعالیتها است.
13- شرح وظایف HSE کارکنان پیمانکار
-
شرح وظایف هر یک از کارکنان پیمانکار در قبال مسایل HSE باید مشخص شده و به اطلاع وی برسد.
-
پیمانکار باید متعهد شود که ملاحظات HSE لازم را در رابطه با خدمات و کارهای مورد نظر رعایت می کند.
-
پیمانکار موظف است قبل از آغاز فعالیت در شرکت، یک نفر را بعنوان مسئول HSE و حداقل یک نفر را بعنوان بازرس HSE تعیین و کتبا به کارفرما معرفی نماید. صلاحیت این افراد و تعداد بازرسین HSE مورد نیاز پیمانکار باید با تأیید امور HSE کارفرما باشد.
-
مسئول HSE و بازرس HSE پیمانکار پس از طی دوره های آشنایی با محیط کار و آموزشهای لازم، در مدت انجام کار پیمانکاری، مسئولیت کامل کارکنان پیمانکار از نظر آموزش و الزامات HSE را بر عهده خواهند داشت.
14- آموزشHSE رده های مختلف شغلی
-
کارکنان پیمانکار باید در زمینه وظایف شغلی خود آموزشهای لازم را فرا گرفته و دانش و اطلاعات لازم را در این زمینه دارا باشند.
-
پیمانکاران موظفند کلیه پرسنل تحت امر خود را در خصوص موضوعات HSE و همچنین مقررات و دستورالعملهای مربوطه آموزش دهند.
-
کارکنان پیمانکار و یا پیمانکاران جزء و یا هر کس دیگری که از طریق پیمانکار به کار گمارده می شوند باید آموزشهای لازم را مطابق با استاندارد موجود در خط مشی آموزش HSE شرکت، فرا گیرند.
15- ماشین آلات و تجهیزات
وظایف پیمانکار در مورد ماشین آلات و تجهیزات شامل:
-
پیمانکار باید نسبت به شناسایی انواع خطرات ماشین آلات مورد استفاده خود اقدام کند.
-
برنامه های تعمیر و نگهداری پیمانکار باید به صورت مستمر با هماهنگی امور HSE کارفرما مورد بازنگری قرار گیرد.
-
پیمانکار موظف است به منظور پیشگیری از حادثه در هنگام کار با ماشین آلات و تجهیزات، تجهیزات ایمنی مناسب تدارک ببیند.
-
پیمانکار باید دارای یک برنامه کنترل مرکزی ابزار به منظور حصول اطمینان از مشخص بودن محل، استفاده صحیح و نیز سالم بودن ابزار باشد.
-
کلیه پیمانکاران موظفند دستورالعمل ایمنی ابزار را برای ابزار خاص مورد استفاده خود (شامل ابزار دستی، برقی، مکانیکی و پنوماتیک) تهیه و اجرا نمایند.
16- قطع همکاری و پایان پیمان
-
ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت اﻧﺠﺎم ﭘﺮوژه ﻣﻼﺣﻈﺎت HSE و ﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط را رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ. از اﻳﻦ رو ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد HSE ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر در ﻃﻮل اﻧﺠﺎم ﭘﺮوژه ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑی ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﺷﺮﻛﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و در ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺒﺎﻟﻎ ﭘﺮوژه مؤثر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. اﻳﻦ ارزﻳﺎﺑی در ﺳﻮاﺑﻖ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر درج ﺷﺪه و در قراردادﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎرﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ واﻗﻊ ﻣی ﺷﻮد.
-
ﺷﺮﻛﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮدﻫﺎی ﺿﻌﻴﻒ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻜﺎر را ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ و در ﺻﻮرت ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻘﺮرات و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎی HSE، ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻮراً ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه و ﺗﺨﻠﻒ اﺻﻼح ﮔﺮدد. در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﻗﺮارداد ﻓﺴﺦ و ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر از ﻟﻴﺴﺖ ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪه در ﻣﻨﺎﻗﺼﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺣﺬف می ﮔﺮدد.
-
ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻗﻄﻊ ﻫﻤﻜﺎری ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻟﺤﺎظ ﻧﺸﺪن اﻟﺰاﻣﺎت HSE (ﻣﻮاردی ﻧﻈﻴﺮ آﻟﻮدﮔیﻫﺎی ﺷﺪﻳﺪ زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄی، آﻣﺎر ﺑﺎﻻی ﺣﻮادث و...) ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد ﻧﺎم ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر در ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻴﺎه ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و از ﻫﻤﻜﺎری ﻣﺠﺪد ﺑﺎ وی ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ.
-
ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳی ﻣﺼﺮف ﻧﺸﺪه ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮاد ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر، ﭘﺲ از ﭘﺎﻳـﺎن ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺟﺮاﻳی ﭘﻴﻤﺎن، ﺑﺎﻳﺪ از ﺳﺎﻳﺖ ﺟﻤﻊ آوری و ﺑﻪ ﻧﺤـﻮ ﻣﻄﻠـﻮب ﺳـﺎﻣﺎﻧﺪهی ﻳـﺎ دﻓـﻊ ﺷﻮد.ﻛﺎرﻓﺮﻣﺎ ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ ﺷﺮاﻳﻄی ﺗﻌﻬﺪی درﺧﺼﻮص دﻓﻊ ﻣـﻮاد ﺷـﻴﻤﻴﺎﻳی ﻣـﺎزاد ﭘﻴﻤﺎﻧﻜـﺎر ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ.
جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید