1- ضرورت تشكيل دوره/ كارگاه:
درنمایشگاه ها ،کنفرانس ها و همایش های بین المللی محیط زیست در ایران بارها و بارها شعار " اقتصاد سبز، اقتصاد مقاومتی" به سمع و بصر مخاطبین خود رسده است. اینکه اقتصاد سبز به عنوان یک شعار زینت بخش این رویداد فرهنگی و تخصصی در کشور مان باشد قطعا اقدامی خوب است. اما به عنوان یکی از فعالان علمی حوزه اقتصاد محیط زیست در کشور این نگرانی برای من وجود دارد که این موضوع تا چه زمانی قرار است در کشور ما در حد شعار مطرح شود و ان شاء ا... کی شاهد دو گام به پیش خواهیم بود و نکند خدای نکرده سرنوشتی چون مفهوم " توسعه پایدار " پیدا نماید که پس از گذشت چند دهه از مطرح شدن آن در کشور و تاسیس کمیته ملی توسعه پایدار از سال 1372 تاکنون ، حتی یک راهبرد عملیاتی شده درباره آن نداریم و تنها به یک واژه لوکس برای بهبود ژست روشنفکری بعضی مدیران تبدیل شود ؟ اقتصاد سبز یعنی سرمایه گذاری در بخش های سبز و متکی بر انرژی های تجدیدپذیر برای ایجاد شغل و درآمد. بنابراین فقدان سرمایه گذاری در این بخش ها یعنی شعار زدگی و این همان چیزی است که موجب نگرانی است. برای سرمایه گذاری مالی در یک بخش باید ظرفیت های موجود در آن بخش و امکان بازگشت سرمایه مورد سنجش قرار گیرد. آیا در کشور ما ارزشیابی برای تعیین پتانسیل سرمایه گذاری اقتصادی در حوزه محیط زیست و به طور خاص بخش های سبز صورت پذیرفته است؟ اقتصاد و اشتغال زایی سبز مبتنی بر تفکر کالاها و خدمات اکوسیستمی است. این بدان مفهوم است که منابع محیطی برای آنکه قابل سرمایه گذاری شوند باید از حالت موجودی های فیزیکی / اکولوژیکی صرف که فقط برای متخصصین منابع طبیعی و محیط زیست قابل درک اند خارج شده و همانند سایر کالاها و خدمات اقتصادی به چارچوب کالاها و خدمات اکوسیستمی وارد شوند. در این صورت برای اقتصاد دانان ، تصمیم گیران توسعه ، برنامه ریزان و سایر مراجع سیاسی نیز قابل لمس و درک خواهند شد. برای تحقق چنین امری باید این کالاها و خدمات به صورت ارزش های پولی و برای ذینفعان مشخص ، ارزشگذاری شوند. لذا ارائه اصول علم اقتصاد محیطزیست بیشتر مورد نیاز نیست، بلکه آموزش آن نوع دورههای اقتصاد کلانی که در آنها سرمایه طبیعی یک عامل ورودی کلیدی به فرآیند تولید به شمار میرود و محیطزیست در آنها به یکی از مسائل اصلی اقتصاد کلان تبدیل شده است، باید مورد توجه قرار گیرد. از آنجا که معتقدیم زمان توقف آموزش آن نوع رشد اقتصادی که فقط با رشد تولید همه کالاها و خدمات اندازهگیری میشود، فرا رسیده است به شدت بر این باوریم که آموزش این رشد اقتصادی نمیتواند از نگرانیهای صریح محدودیتها و فرصتهای تحمیل شده توسط منابع تمام شدنی طبیعی و زیستمحیطی جدا باشد. با توجه به برآوردهای متعدد جدید روشن است که بیگانگی با محیطزیست، محدودیتهای منابع طبیعی و تغییرات آب و هوایی – یک مشکل کلان – بهطور مستمر و عمیق روی آینده نوع بشر اثر میگذارد. لذا آموزش علم اقتصاد دیگر نمیتواند محیطزیست را نادیده بگیرد.برای پرداختن به مشکلات زیست محیطی شهری و غیرشهری بصورت عقلانی،دانستن اهمیت انواع مختلف تخریب و تأثیر آنها برسلامت انسان،اقتصاد و اکوسیستم ضروری است.متاسفانه زیست محیطی ترین کالاها بدون حقوق مالکیت مشخص و یا بازارهایی هستند که از طریق آنها ارزش تخریب محیط زیست را بتوان استخراج کرد.بنابراین ارزش آنها معمولا باید به طور غیرمستقیم معین شود.ارزشگذاری اقتصادی بعنوان ابزاری برای تمایز میان " استفاده ناکارآمد از کالاها و خدمات زیست محیطی" و "پی بردن به ارزش واقعی این منابع در فرآیند تصمیم سازی" درمدیریت زیست محیطی است که به حکمرانی خوب نیز منجر می شود. ارزشگذاری کارکردها و خدمات غیربازاری محیط زیست به دلایل زیادی از جمله :شناخت و فهم منافع زیست محیطی و اکولوژبکی توسط انسانها ،ارائه مسائل زیست محیطی کشور به تصمیم گیرندگان و برنامه ریزان، فراهم آوردن ارتباط میان سیاست های اقتصادی و درآمدهای طبیعی، سنجش نقش و اهمیت منابع زیست محیطی در حمایت از رفاه انسانی و توسعه پایدار ،تعدیل و اصلاح محاسبات ملی مانند تولیدناخالص ملی و جلوگیری از تخریب و بهره برداری بی رویه منابع طبیعی مهم میباشد
2- اهداف برگزاري دوره/ كارگاه:
بطورکلی هدف از برگزاری این دوره این است که شرکت کنندگان از کارایی و پتانسیل اجرایی لازم در زمینه پروژه های کلان زیست محیطی ازقبیل محاسبه و آنالیز کارکردها و خدمات اکوسیستم های طبیعی و غیرطبیعی در حساب های ملی کشور، ارزیابی خسارات وارده برمحیط زیست و ارائه راهکارها ی اجرایی باتوجیه اقتصادی زیست محیطی برخوردارشوند.
3- تواناييهاي مورد انتظار فراگيران در پايان دوره/ كارگاه:
-
آشنایی با مبانی نظری و مفاهیم ارزشگذاری اقتصادی- زیست محیطی منابع طبیعی (جنگل ها،تالاب ها،کویر،مناطق حفاظت شده و.... ) دراقتصاد محیط زیست
-
معرفی و طبقه بندی کارکردها،کالاها و خدمات اکوسیستمی ( بعبارت دیگر اکوسیستم ها کالاهایی همچون تولید اکسیژن ،ترسیب کربن،حفاظت آب و خاک و.....را به بشر ارائه میدهند که به دلیل ناملموس بودن قیمت گذاری روی آنها صورت نگرفته وبی ارزش تلقی شده و به همین دلیل به راحتی مورد تخریب قرارمیگیرند و هزینه این تخریب در محاسبات وارد نمیگردد)
-
آشنایی بامفاهیم ارزش وارزشگذاری کالاها و خدمات اکوسیستمی (بعبارتی شرکت کنندگان با دلایل و ضرورت های محاسبه ارزش های اقتصادی – زیست محیطی کالاها و خدمات اکوسیستمی آشنا می شوند)
-
آشنایی با روش های برآورد ارزش اقتصادی – زیست محیطی خدمات اکوسیستمی (انواع روش ها ،کاربرد هرروش،مزایا و معایب و تهیه دستورالعمل های لازم برای آن )
-
آشنایی با روش هاوقوانین مرتبط با سیاستگزاری های اقتصادی محیط زیست درایران
-
آشنایی با ابزار های اقتصادی برای سیاستگزاری وحفاظت محیط زیست (جریمه،استاندارد،مالیات،برچسب گذاری اکولوژیک،ودیعه – بازپرداخت و....)
-
آشنایی با نتایج و کاربردهای ارزشگذاری اقتصادی – زیست محیطی در پروژه های کلان زیست محیطی کشور(ترویج و تشویق دیدگاه های اقتصاد زیست محیط در بین مدیران ،سیاستگزاران و برنامه ریزان کلان کشور معطوف به توسعه پایدار )
4- زمينههاي اشتغال زايي دوره/ كارگاه:
- معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شامل : کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست نهاد ریاست جمهوری، ستادبهینه سازی انرژی ومحیط زیست نهادریاست جمهوری، ستاد توسعه فناوری آب ،خشکسالی،فرسایش ومحیط زیست نهادریاست جمهوری)
- سازمان حفاظت محیط زیست ( درکارگروه اقتصاد محیط زیست به منظور ارزیابی و ارزشگذاری مواهب زیست محیطی مناطق حفاظت شده و.....)
- سازمان جنگل ها،مراتع و آبخیزداری کشور (به منظور ارزیابی خسارت تخریب و احیا ء مجدد)
- کارشناسان و ارزیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ها
- صنایع آلاینده (ارزیابی میزان خسارت زیست محیطی و ارزشگذاری اقتصادی – زیست محیطی فضای سبز احداث شده مطابق با استانداردزیست محیطی 14001)
- سازمان پارک ها و فضای سبز (شهرداری ها)
- دانشجویان و محققین در حوزه های محیط زیست،فضای سبز،اقتصادکشاورزی، اقتصاد به کارآفرینی و بکارگیری آنان در پروژه های کلان و ملی ارزشگذاری زیستگاه ها و اکوسیستم های طبیعی و غیرطبیعی