HSE-MS چیست؟

HSE-MS مخفف عبارت Health Safety Environment Management System میباشد و به معنای سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست است. این سیستم به تشریح سیستم مدیریتی، تدوین و اجرای خط مشی و اهداف شرکت در موضوعات سلامت، ایمنی و محیط زیست می پردازد و در همه پروژه های صنعتی یا تشکیلات سازمانی با هدف کاهش حوادث و آسیب های ناشی از کار از طریق کنترل و یا حذف شرایط نا ایمن می پردازد. عناصر اصلی این سیستم مدیریتی شامل: تعهد و رهبری، خط مشی و اهداف راهبردی، سازمان، منابع و مستند سازی، ارزیابی و مدیریت ریسک، طرح ریزی، اجرا و پایش، ممیزی و بازنگری است.

مخاطبان دوره HSE-MS:

1- پیمانکاران پروژه های نفت، گاز و پتروشیمی

2- مدیران و کارکنان سازمان ها و ادارات

3- مدیران و کارکنان ایمنی، بهداشت و محیط زیست

4- علاقه مندان و دانشجویان رشته های ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE)

سرفصل دوره  HSE-MS:

0- مقدمات

• بهداشت
• ایمنی
• محیط زیست
• مرز بین بهداشت و محیط زیست
• مقدمه
• هدف نظام مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست
• نکات کلیدی استقرار نظام مدیریت HSE
• رمز موفقیت در استقرار HSE-MS
• امکانات بالقوه موجود در صنعت / شرکت
• مزایای استقرار نظام مدیریت HSE
• تعاریف و اصطلاحات
  • خطر
  • عوامل زیان آور
  • حادثه
  • شبه حادثه
  • ریسک
  • جنبه های زیست محیطی
  • پیامد های زیست محیطی
  • بحران های زیست محیطی
  • و ...
• مدل HSE-MS
• اجزاء کلیدی مدل HSE-MS
• عناصر کلیدی سامانه مدیریت بهداشت و ایمنی و محیط زیست
• محور ها
• مراحل اجرایی استقرار HSE

شناخت عناصر سیستم مدیریت HSE گام اول در پیاده سازی و اجرای آن می باشد. هدف از تبیین این عناصر وجود موارد زیر می باشد:

- سازماندهی افراد

- تعهد و فرهنگ سازمانی

- منابع و مستندات، شناسایی و ارزیابی خطرات HSE

- بیان اهداف مشترک با توجه به جنبه های سلامت، ایمنی و محیط زیست

1- رهبری و تعهد در سیستم

مدیر ارشد شرکت باید با رهبری و تعهد خود به سیستم، منابع و شرایط لازم را برای استقرار و نگهداری سیستم مدیریت HSE فراهم آورد. او وظیفه دارد رعایت کلیه الزامات خط مشی HSE را مورد بررسی و پایش قرار دهد. از جمله این اقدامات می توان: ایجاد انگیزه در کارکنان جهت اجرای سیستم مدیریت، پذیرش مسئولیت فردی و پاسخ گویی در قبال اجرای اصول وتعهد به یک سیستم اثربخش را نام برد.

2- خط مشی و اهداف استراتژیک

شرکت باید اهداف راهبردی HSE خود را تدوین و آنها را به صورت ادواری مورد بازنگری قرار دهد. این اهداف باید هماهنگ با خط مشی شرکت بوده و فعالیت ها، خطرات و نحوه تاثیر آن بر HSE، الزامات عملیاتی و کاری و همینطور دیدگاه های پرسنل، پیمانکاران و مشتریان و شرکت هایی که فعالیت های مشابهی دارند را منعکس نماید.

3- سازمان، منابع و مستندسازی

اجرای موفقیت آمیز سیستم مدیریتی مستلزم سازمان دهی منابع انسانی و مستندسازی منابع به منظور اجرای فعالیت های مرتبط با سلامت، ایمنی و محیط زیست می باشد، که شامل: کسب اطلاعات، تفسیر و در دسترس قراردادن اطلاعات، شناسایی و ثبت اقدامات اصلاحی و همچنین ارائه پیشنهاد و فراهم نمودن مکانیسم هایی برای بهبود و تصدیق نحوه استقرار آنها می باشد.

• ساختار سازمانی و مسئولیت ها
• نمایندگان مدیریت
• منابع
• شایستگی ها و قابلیت ها
  • کلیات
  • آموزش
• پیمانکاران
• ارتباطات
• مستندسازی و کنترل مدارک
  • مستندسازی HSE-MS
  • کنترل مدارک

4- ارزیابی و مدیریت ریسک در سیستم

یکی از گام های اساسی برای مدیریت خطرات، ارزیابی و مدیریت ریسک است که شرکت باید نسبت به ایجاد و برقراری روشهای اجرایی به منظور شناسایی سیستماتیک خطرات و اثرات آنها که ممکن است برفعالیت ها تاثیرگذار باشد اقدام نماید. این ارزیابی شامل تمام فعالیت های پیش از انتخاب و تعیین محل تا اتمام کار را در برمی گیرد و دارای پنج گام اساسی مدیریتی: ارزیابی، شناسایی، بهبود و ترمیم، تعدیل و کاهش و پیشگیری می باشد.

• شناسایی و تشخیص مخاطرات بالقوه آسیب رسان و اثرات آنها
• ارزیابی
• ثبت مخاطرات و عوامل بالقوه آسیب رسان و اثرات آنها
• اهداف و معیارهای عملکرد
• اقدامات کاهش ریسک
  • روند ارزیابی ریسک
  • مراحل شناسایی خطرات و جنبه ها
  • برخی از تکنیک های ارزیابی ریسک
  • فرآیند تجزیه و تحلیل خطر

5- طرح ریزی در سیستم

شرکت باید به منظور اطمینان از آنکه تاسیسات و تجهیزات مرتبط با فعالیت های بحرانی HSE با رعایت الزامات سلامت، ایمنی و زیست محیطی و متناسب با آن فعالیت ها طراحی، ساخته، خریداری، بهره برداری و نگهداری می شود روش های اجرایی ایجاد و برقرار نماید. همچنین فعالیت هایی که به واسطه عدم وجود روشهای اجرایی مکتوب، انحراف از خط مشی HSE و یا عدول از الزامات قانونی یا استانداردهای عملکرد در آنها امکان پذیر است، باید مورد شناسایی قرار بگیرند و به منظور اطمینان از انسجام فنی و انتقال اثربخش دانش و معلومات و چگونگی اجرای آنها، توسط پرسنل خود شرکت ویا نمایندگان آن، روشهای اجرایی ویا استانداردهای لازم تعریف، مدون و مکتوب گردند.

• کلیات
• یکپارچگی سرمایه
• روش ها و دستورالعمل های کاری
  • ایجاد و توسعه روش ها
  • صدور دستورالعمل های کاری
• مدیریت تغییر
• مدیریت واکنش در شرایط اضطراری و غیر مترقبه (بحران)

6- اجرا و پایش در سیستم:

فعالیت ها و وظایف باید برطبق روشهای اجرایی و دستورالعمل های کاری که در مرحله طرح ریزی و یا قبل از آن که براساس خط مشی HSE تهیه شده انجام گردند. همچنین شرکت باید روشهای اجرایی به منظور پایش جنبه های مربوط به کارایی عملکرد HSE را ایجاد و برقرار نماید. این فعالیت ها در سطوح مختلف شامل موارد زیر می باشد:

- تهیه و مکتوب نمودن دستورالعمل ها و هدایت فعالیت ها

 - توسعه اهداف راهبردی وطرح ریزی فعالیت های سطح بالای سازمان با توجه به خط مشی

- در سطوح اجرایی، پیروی ازدستورالعمل های کاری مکتوب در خصوص چگونگی انجام وظایف و براساس سیستم های لازم برای انجام کار ایمن

• فعالیت ها و وظایف
• پایش
• سوابق
• عدم انطباق و اقدام اصلاحی
• گزارش وقایع
• پیگیری وقایع

7- ممیزی و بازنگری در سیستم:

جهت اطمینان از انطباق فعالیت های سیستم مدیریت  HSEبا برنامه و تمهیدات طرح ریزی شده و همچنین اطمینان از مناسب و اثر بخش بودن سیستم مدیریت  HSEدر فواصل زمانی معین باید ممیزی و بازنگری در شرکت مربوطه انجام گیرد. بازنگری شامل موارد زیر است:

- تخصیص منابع برای استقرار و نگهداری سیستم مدیریت HSE

- نیازهای احتمالی برای تغییر درخط مشی و اهداف در سایه تغییر شرایط و موقعیت ها و تعهد به بهبود دائمی آنها

- سایت ها و مکان ها بر اساس ارزیابی خطرات و ریسک ها و طرح های مقابله با شرایط و موقعیت های اضطراری

جهت مشاهده سایر دوره ها کلیک نمایید