پیش نویس استاندارد ISO 45001 که الهام گرفته از استاندارد OHSAS 18001 است، برای آن طراحی شده که شرکتها و سازمانهای سراسر جهان سلامت و ایمنی کارکنان خود را بواسطه آن تضمین نمایند.
تفاوتهای اساسی میان استاندارد ISO 45001 و OHSAS 18001 چیست؟
در واقع این دو استاندارد یک هدف مشترک دارند و افرادی که با استاندارد OHSAS 18001 آشنا هستند بسیاری از مفاهیم این استاندارد ایزو برای آنان شناخته شده است. لیکن پیشرفتهای جالبی در رابطه با قوانین جدید تدوین استانداردهای بین المللی سیستمهای مدیریت بدست آمده. برای نمونه در حال حاضر بیشتر تمرکز بر متن سازمان و نقش قویتر مدیران ارشد و رهبری سازمان قرار دارد.
نقش رهبری سازمان چه تغییری یافته؟
اصرار استاندارد ISO 45001 بر این است که کلیه جوانب بهداشت حرفه ای و ایمنی در کلیات سیستم مدیریت سازمان گنجانده شود،که این نیازمند پذیرش قوی استاندارد از سوی مدیریت و رهبری سازمان است. برای سازمانهایی که در حال حاضر این مسئولیت را به جای آنکه در کل فرآیند عملیاتی سازمان تعمیم دهند به یک مدیر ایمنی محول کرده اند، این استاندارد یک تغییر بزرگ به حساب می آید. استاندارد ISO 45001 می خواهد کلیه جوانب بهداشت حرفه ای و ایمنی، به عنوان جزئی از سیستم مدیریت سازمان درآید و دیگر موضوع اضافه شده به آن نباشد.
استاندارد OHSAS 18001 بسیار موفق بوده و به طور گسترده پذیرفته شده است. ضرورت تدوین استاندارد ایزو چیست؟
به دلایل مختلفی ما خواستار استفاده از سیستم ایزو هستیم. تعداد زیادی از سازمانها از استانداردهای سیستم مدیریت ایزو استفاده می کنند. پس یک ابزار بهداشت حرفه ای و ایمنی که بتواند به سهولت با این سیستم در هم آمیخته شود سبب تسهیل انجام امور خواهد شد. به ویژه آنکه تمرکز ما بر یکپارچه سازی آسان با استاندارد ISO 45001 است زیرا در سازمانهای متعدد به خصوص در شرکتهای تجاری کوچک، صرفاًٌ یک نفر مسئول مراقبت از ایمنی و مسائل زیست محیطی است. امیدوارم نام و شهرت ایزو به این استاندارد اعتبار لازم جهت پذیرش بین المللی آن را اعطا نماید.
نکته جالب دیگر در رابطه با این پروژه ایزو، مشارکت کشورها و سازمانهای متعددی از سراسر جهان است. 20 سال پیش در اولین جلسه ای که تدوین استاندارد OHSAS 18001 در آن کلید خورد شرکت داشتم و شخصاً از اینکه مشاهده می کنم امروز کشورهای زیادی برای تدوین این استاندارد حاضر شده اند واقعاً هیجان زده ام. مشارکت کشورهای دنیا از قاره های اروپا، آمریکا، همینطور آفریقا، آسیا و آمریکای جنوبی به ما کمک می کند تا ابزاری را بوجود آوریم که برای همه کارآیی داشته باشد. کارشناسان سازمان بین المللی کار (ILO) ضمن مشارکت بسیار فعال خود، نظرات و دیدگاههای بسیار ارزشمندی داشته اند که به ما ارایه نموده اند.
البته با توجه به اینکه ذینفعان این استاندارد طیف وسیعی را در بر می گیرند، کار تدوین بسیار مشکل و اختلاف نظرها فراوان است. اما از مشاهده مشارکت گسترده افراد خوشحالم و امید دارم در مسیر درست تهیه ابزاری باشیم که همه سازمانها در هر چارچوب مقرراتی و در هر کشوری بتوانند آن را اجرا نمایند.
از مزایای استفاده از استاندارد ISO 45001
اگر همانگونه که ما می گوئیم ساختار و سیستم را اجرا و به درستی عمل نمائید خطر احتمالی وارد شدن صدمه به افرادی که برای شما کار می کنند کاهش خواهد یافت. بر اساس آمارهای سازمان بین المللی کار که در سال جاری منتشر شده است،در سال 2013 در حدود دو میلیون و سیصد هزار نفر به دلیل حوادث کاری یا بیماریهای مرتبط با نوع کار، جان خود را از دست داده اند. این آمارها بسیار تکان دهنده هستند و مسئولیت عظیمی را متوجه جامعه می سازد. اجرای یک سیستم قوی مدیریت بهداشت حرفه ای و ایمنی به سازمانها کمک می کند تا آمارهای مرگ و میر و بیماریهای مرتبط با نوع کار را کاهش دهند. حتی از پرداخت غرامتهای سنگین و هزینه های بیمه دوری نمایند و در عوض کارکنان وقتی مشاهده می کنند که نیازهای آنان مورد توجه قرار گرفته، سبب می شود فرهنگ مثبت بودن در سازمان برقرار شود.